Dokumentacja w szkole – odbiurokratyzowanie pracy nauczyciela

W Ministerstwie Edukacji i Nauki podjęto działania ukierunkowane na „odbiurokratyzowanie” pracy szkół i placówek – to rzeczywiście niezwykle ważne, ale czy naprawdę nauczyciel nie powinien planować swojej pracy dydaktycznej, a wychowawca wychowawczej? Przecież programy nauczania zawierają jedynie wskazania ogólne, dotyczące całego etapu edukacyjnego, a kształtowanie postaw, to świadome i celowe działania wychowawcy – nie akcyjne, a planowane. Rozporządzenie w sprawie wymagań wskazuje na konieczność planowania i już w wymaganiu pierwszym czytamy: Planowanie procesów edukacyjnych w szkole lub placówce służy rozwojowi uczniów.

Zapraszamy do dyskusji nad problemem biurokracji w szkole, nad celowością dokumentów i ich użytecznością. Oprócz analizy przepisów prawa, związanych z dokumentowaniem działań szkoły, zaproponuję przykładowe wzory dokumentów, aby tworzenie ich od podstaw nie odrywało nauczycieli od najważniejszego zadania – uczenia.

Wspólnie przeanalizujemy także przygotowane przez Ministerstwo zestawienie przykładowych dokumentów, niewymaganych przepisami prawa.

Mamy nadzieję, że to spotkanie posłuży do weryfikowania praktyk nadmiernego „generowania” dokumentów, ale też do refleksji, jakie dokumenty w szkole wynikają z prawa, a jakie porządkują pracę. Które z tych dokumentów są niezbędne dla jakości działań – nawet jeżeli wprost nie wynikają z prawa, a których można uniknąć.

Program szkolenia:

1. Awans zawodowy, ocena pracy nauczyciela

• Awans zawodowy (wzory dokumentów wynikających z prawa – przykładowych planów rozwoju, sprawozdań, ocen dorobku zawodowego)
• Oceny pracy nauczyciela (dokumenty wynikające z prawa oraz przykładowo wypełnione karty oceny pracy)
• Dokumenty potwierdzające realizację działań (arkusze kontroli, arkusze obserwacji)

3. Kształcenie – realizacja podstawy programowej

• Plany dydaktyczne nauczycieli (czy potrzebne?) oraz tygodniowe zakresy treści nauczania przesyłane dyrektorowi w czasie pracy online – wpisane w rozporządzenie w sprawie szczególnych rozwiązań w czasie ograniczenia funkcjonowania szkół,
• Diagnozy edukacyjne i system badań wewnątrzszkolnych, w tym: budowa sprawdzianów, normy procentowe przy określaniu stopni za
• Sprawdziany, przykładowe wnioski na podstawie wyników diagnoz, rekomendacje i działania na podstawie wniosków – czy potrzebne?
• Analizy egzaminów zewnętrznych, w tym przykładowe wnioski na podstawie analizy wyników, rekomendacje i działania na podstawie wniosków
• Dokumentacja przebiegu nauczania
• Monitorowanie realizacji podstawy programowej

4. Wychowanie

• Program profilaktyczno – wychowawczy (struktura programu wynikająca z prawa, w tym diagnoza zachowań ryzykownych uczniów jako podstawa dobrze skonstruowanego programu) oraz sprawozdanie z realizacji programu
• Plany pracy specjalistów (psycholog, pedagog, doradca zawodowy) oraz sprawozdania z tych planów – czy potrzebne? Skąd wynikają
• Plany pracy wychowawców klas i sprawozdania z tych planów – czy potrzebne? Skąd wynikają?
• Dokumentacja pomocy psychologiczno – pedagogicznej (dokumenty w indywidualnej teczce pomocy pp dla ucznia, w tym: przykładowe, wypełnione rozpoznania nauczycielskie, arkusze dostosowania wymagań do możliwości ucznia, oceny efektywności pomocy)

5. Współpraca z rodzicami

• Dokumentacja współpracy z Radą Rodziców (wymagane prawem uchwały i opinie RR)
• Dokumentacja związana z przekazywaniem informacji dotyczących jakości pracy szkoły

6. Analiza dokumentów w zestawieniu z przykładami przygotowanymi przez MEiN