Dzieci cierpią po cichu – czy i jak można im pomóc? Nauczyciel w obliczu nowego wyzwania wychowawczego

Sygnały o złym stanie psychicznym uczniów, czy ich próbach targnięcia się na własne życie, docierają do nas od dłuższego czasu. Samobójstwa są drugą (po wypadkach) najczęstszą przyczyną śmierci osób poniżej 18 roku życia. Różne zaburzenia psychiczne stwierdza się u ok. 1/5 dzieci i młodzieży. Coraz młodsze dzieci popadają w przygnębienie i bezgraniczny smutek, które prowadzą do poczucia pustki, braku sensu, a nawet śmierci. Statystyki policyjne nie odzwierciedlają skali zjawiska, bowiem problem jest złożony. Badania natomiast wskazują, że średnio w klasie jest dwoje dzieci, które miało próbę samobójczą. Stawia to dorosłych, szczególnie rodziców i nauczycieli przed koniecznością wzmożenia uwagi i czujności na niepokojące zachowania uczniów, czy podopiecznych.

Depresja i próby samobójcze/samobójstwa mogą mieć różne źródła: relacje rówieśnicze, sytuację rodzinną, a także problemy szkolne, w tym roku dołączyły do nich problemy, wynikające ze społecznej izolacji. Dzieci z racji specyfiki rozwojowej mają skłonność do gwałtownych impulsywnych zachowań i reakcji, przez co niekiedy stanowią zagrożenie dla samych siebie. Jak możemy pomóc?

Program szkolenia:

1. Depresja – dlaczego u dzieci jest inna?

• Skala zjawiska – depresja w polskiej szkole
• Ćwiczenie: burza mózgów – objawy depresji u dzieci
• Fakty i mity na temat objawów depresji u dzieci

2. Czynniki spustowe czyli dlaczego nasi uczniowie są bardziej podatni na depresję?

• Czynniki biologiczne, socjalizacyjne, kulturowe
• Film „Znikające dzieci”- źródło: You Tube
• Omówienie filmu: spostrzeżenia,  autorefleksja

3. Rozpoznawanie a nie diagnozowanie czyli o możliwościach i ograniczeniach działań pomocowych nauczyciela

• Różnica między rozpoznawaniem a diagnozowaniem.
• Po stronie nauczyciela – uważność i empatia; zasada „dmuchać na zimne”
• Czego nie wolno – komunikaty szkodliwe

4. Profilaktyka depresji-pomysły na zajęcia uruchamiające zasoby indywidualne ucznia i grupowe klasy

• Scenariusze lekcji – prezentacja wybranych ćwiczeń i omówienie ich
• Bank pomysłów – przydatne narzędzia

5. Jak wesprzeć ucznia z ryzykiem samobójczym? Zasady i procedury

• Przykłady działań pomocowych
• Analiza przypadku – wg procedury

6. Wspieranie jako proces – o roli komunikatów wzmacniających

• Czym jest wsparcie?
• Trening formułowania pochwały terapeutycznej – ćwiczenie
• Budowanie komunikatów w sytuacji kryzysowej